Rantepao. Tana Toraja, een doden cultuur.

Op dit moment zitten we in de bus naar Tentena wat ongeveer 13 uur gaat duren. In tegenstelling tot de luxe bus waarmee hier naar toe kwamen is deze bus een lokale bus waar de airco het net niet trekt en de stoelen gemaakt zijn voor het Indonesische formaat, te klein voor ons dus. Buiten het feit dat het lekker warm is, is dit ook weer een leuke onderneming, de bus is helemaal vol inclusief een haan achterin en balen rijst (of iets dergelijks) in het gangpad.

Maar goed we hebben al weer 4 dagen achter de rug en dat waren weer leuke dagen waar we van alles hebben meegemaakt. Na aankomst met de bus vanuit Makassar werden we om 06:00 afgezet voor het hotel in Rantepao. Na het uitstappen stopte er een brommertje en diegene vroeg waar we naar toe moesten. We vertelden het hotel en hij zou ons wel helpen met de tassen dragen. Gelukkig was het maar 2 minuten lopen. In het hotel konden we al meteen inchecken en naar onze kamer.

Degene die ons geholpen had vertelde dat hij gids was, en als we wat wilden dan kon hij ons wel helpen. We hadden nog geen plan dus lieten hem het een en ander vertellen. Uiteindelijk kwamen we een prijs overeen voor een 4 daagse tour, met een nacht slapen in een traditioneel dorp bij de locals.

Na een bakje koffie en opfrissen zijn we om 9 uur op pad gegaan. Als eerste zouden we een condoleance ceremonie bezoeken van de hoge kaste en daarna door naar een begrafenis ceremonie van de lage kaste. Toraja is een zeer Katholieke gemeenschap wat ooit in de 20e eeuw (1925) is gesticht door de Nederlanders. De bevolking is daar er trots op en als Nederlander zijn we dus ook zeer welkom. In tegenstelling tot de rest van Indonesië is in Toraja 90% Katholiek, 8% moslim en 2% protestant. In de rest van Indonesië is ongeveer 95% Moslim. We hadden het idee dat het er dus wel vroom aan toe zijn gaan. Niets is minder waar…. Bij ons eerste bezoek werden we meteen al geconfronteerd met de cultuur van het offeren. Op een pleintje werden nog net de laatste stukken van een buffel in stukken gehakt en verdeeld. De dag ervoor bleek dat ze op dezelfde plek 40 buffels! hadden geofferd ter ere van de overledenen, in dit geval een dubbele: moeder en dochter. Zij waren niet tegelijk overleden want het bleek dat de moeder al twee jaar overleden was en die was geconserveerd en nu er genoeg geld was en de dochter ook overleden werd de ceremonie nu gehouden. In feite was het al twee dagen bezig en vandaag de condoleance ceremonie. Uiteraard werden ons koffie en cakejes aangeboden en als we foto’s wilden maken was dat geen probleem. Na de koffie en cake werden we rond geleid en verteld hoe het allemaal i zijn werk ging. Indrukwekkend om te zien, maar ook om te horen hoe ze met de overledenen omgaan. De donkere kant van dit alles is wel het offeren. Onze gids liet een filmpje zien hoe dat er aan toe gaat. De buffels lopen rond en worden dan een voor een in hun hals gestoken waardoor ze uiteindelijk sterven. Stel je maar voor wat een bloedbad dat is als je 40 buffels offert…..

Na deze ceremonie zijn we naar een andere gegaan van de lagere kaste en dat was net zo luguber. Ook hier waren net 2 buffels geslacht en een aantal varkens. En ook deze werden in stukken verdeeld op een bamboe kleedje. De gemeenschapsoudste bood ons ook hier weer koffie en cakejes aan, maar omdat we verder wilden bedankten we hiervoor. Na dit alles zijn we naar een grot gegaan waar een aantal overledenen lagen. Deze lagen nog in kisten, maar van sommige waren de kisten al verrot en lagen de beenderen en schedels gewoon op een richel in de grot. De cultuur is dat als er iets slecht of goeds gebeurt is je dit kan delen met de overledenen in de grot. Men neemt dan sigaretten en drinken mee en nuttigt dit dan tussen de kisten en beenderen. Zo kan je verdriet of plezier delen met de geest van de overledenen. De dood is een belangrijk deel van de Toraja culuur, net als het offeren. Hier wordt dan ook het meeste geld aan uitgegeven. Na wat verder gereden te zijn kwamen we bij een boom waar de baby’s in begraven worden. In de stam zitten dan luikjes waarachter de lichaampjes liggen. De boom is een speciaal soort die, als er gaten in zitten in de loop der tijd, door sappen de bast uiteindelijk weer sluit. Het verhaal hierachter is dat zo de lichaampjes voor altijd in de boom blijven en de geest bewaard blijft. Na nog een toeristische route door de omgeving kwamen we rond 16:00 weer teug in het hotel.

Dag twee en drie stonden in het teken van trekken door de rijstvelden en de bossen met een overnachting in een traditioneel Toraja huis. Het trekken was ook weer zeer mooi en best pittig. Met steile stukken klimmen en afdalen maar ook door de rijstvelden waar de paadjes maar een centimeter of 20 breed waren met aan de ene kant het rijstveld vol met water en de andere kant een meter of twee naar beneden naar het volgende rijstveld. Best wel spannend, maar wel in een hele mooie omgeving. Rond vieren kwamen we in het dorpje aan en kregen we koffie en thee en werd onze slaapkamer getoond in het Toraja huis. De huizen zijn best ruim en heel sober ingericht. Onze slaapkamer was een ruimte van 2x2 meter met en matras en dat was het. Het huis was gemaakt van hardhout en onze slaapkamer rook dan ook als een humidor met ceder hout, lekker hoor. De avondmaaltijd werd verzorgd door de gids en bestond uit kip met kruiden en groenten gegaard in een stuk bamboe op een houtvuurtje. Dit alles met rijst, erg lekker. Op tijd naar bed gegaan want de volgende dag stond er weer een trekking op het programma.

Na het ontbijt spullen weer opgedaan en verder op pad. We begonnen met een stevige klim in de zon dus het luie zweet, voor zover we nog hebben, was er zo weer uit. Ook deze trek ging door rijstvelden en bossen met prachtige vergezichten. Rond enen gingen we lunchen met uitzicht op mooie rijstvelden en de chauffeur kwam met de auto langs om wat palmwijn te brengen. Smaakt niet echt verkeerd en na een klein flesje zijn we uiteindelijk maar met de auto terug gegaan naar het hotel en konden we een lekkere douche nemen. De rest van de middag zijn we bezig geweest met het vervolg van onze reis te plannen inclusief een buskaartje kopen voor de bus waar we nu in zitten.

De vierde dag gingen we weer met de auto op pad en dit keer naar het noorden van Toraja. Hier worden de mensen begraven in de rotsen, en daar hebben ze er genoeg van. Dit keer geen ceremonies en geen offeren maar wel een hoop graven gezien inclusief weer een boom met babytjes erin. Rond het middaguur nog een trekking gedaan van een kleine 2 uur door de rijstvelden en daarna weernaar het zuiden met de auto waar we nog een aantal rotsen met graven bezochten. Hier hebben we ook de tau tau poppen gezien. Dit zijn poppen die lijken op de overledenen en hebben een plaatsje in de rots gekregen. Uiteindelijk na een toeristische route kwamen we om vijf uur weer aan in het hotel. Opfrissen, tasje pakken en op tijd naar bed want om 08:00 komt de bus naar Tentena.